در دنیایی که بیخوابی و اختلالات خواب به مشکلی جهانی تبدیل شدهاند، بسیاری از افراد برای داشتن خوابی آرام به سراغ داروها یا مکملهای گرانقیمت میروند. با این حال، علم نشان میدهد شاید کلید یک خواب سالم، سادهتر از آن چیزی باشد که فکر میکنیم؛ یعنی در بشقاب غذای ما پنهان است. مطالعات جدید نشان دادهاند که مصرف منظم میوهها و سبزیجات نه تنها به سلامت بدن کمک میکند، بلکه میتواند کیفیت خواب شبانه را نیز به طور قابل توجهی افزایش دهد.
پژوهشی تازه که در دانشگاههای شیکاگو و کلمبیا انجام شده، برای نخستین بار توانسته است ارتباطی مستقیم میان مصرف میوه و سبزیجات و بهبود کیفیت خواب را نشان دهد. در این تحقیق، گروهی از داوطلبان برای چند هفته رژیم غذایی خود را در یک اپلیکیشن ثبت کردند و در عین حال از دستبندهای هوشمند مجهز به حسگر خواب استفاده کردند تا دادههای دقیقی از میزان و کیفیت خواب جمعآوری شود.
نتیجه این آزمایشها شگفتانگیز بود. افرادی که طبق توصیهی سازمان جهانی بهداشت، روزانه حدود پنج پیمانه میوه و سبزیجات مصرف کرده بودند، در مقایسه با افرادی که رژیم غذایی فقیر از مواد گیاهی داشتند، حدود ۱۶ درصد بهبود در کیفیت خواب شبانه نشان دادند.
به گفتهی دکتر «اسرا تسالی»، مدیر مرکز خواب دانشگاه شیکاگو، این یافتهها نشان میدهد تغییر سادهای در رژیم غذایی، مانند افزودن چند وعده میوه و سبزیجات تازه، میتواند اثری مشابه داروهای خوابآور اما بدون عوارض جانبی داشته باشد.
بدن انسان برای داشتن خواب باکیفیت به تعادل هورمونی و شیمیایی نیاز دارد. ویتامینها، آنتیاکسیدانها و مواد معدنی موجود در میوهها و سبزیجات نقش مهمی در تنظیم این تعادل دارند. برای مثال، پتاسیم موجود در موز یا اسفناج به تنظیم فشار خون و آرامش عضلات کمک میکند، در حالی که ویتامین C و پلیفنولها با کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو، خواب عمیقتری را ممکن میسازند.
علاوه بر این، سبزیجات برگسبز و غلات کامل حاوی مقادیر قابلتوجهی از منیزیم هستند؛ مادهای که کمبود آن میتواند موجب بیخوابی یا خواب سبک شود. فیبر موجود در این خوراکیها نیز به تثبیت قند خون کمک میکند و از بیدار شدنهای مکرر در طول شب جلوگیری میکند.
در واقع، مغز و دستگاه گوارش با یکدیگر در ارتباط مستقیم هستند و هرآنچه میخوریم میتواند بر کیفیت خواب تأثیر بگذارد. این ارتباط که با نام «محور روده و مغز» شناخته میشود، یکی از داغترین موضوعات پژوهشی در علم خواب و تغذیه است.
پژوهشگران در بررسی خود چند نکتهی قابلتوجه را شناسایی کردند:
این یافتهها بهروشنی نشان میدهد که خواب خوب از آشپزخانه شروع میشود و تغذیه سالم میتواند همانقدر برای سلامت خواب اهمیت داشته باشد که ورزش یا رعایت بهداشت خواب.
سازمان جهانی بهداشت و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا توصیه میکنند بزرگسالان روزانه حداقل پنج پیمانه میوه و سبزیجات مصرف کنند. این میزان میتواند در قالب ترکیبی از میوههای تازه، سبزیجات پخته، سالاد یا آبمیوههای طبیعی باشد.
به عنوان مثال:
میتواند همان پنج پیمانهی موردنیاز روزانه را تشکیل دهد.
محققان تأکید میکنند که پیروی از این توصیه نه تنها خواب را بهبود میبخشد بلکه خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، فشار خون بالا و دیابت را نیز کاهش میدهد.
دانشمندان اکنون در حال بررسی دقیقتر هستند تا دریابند کدام ترکیبهای گیاهی و کدام مواد مغذی بیشترین تأثیر را بر خواب دارند. احتمال میرود ترکیباتی مانند ملاتونین طبیعی موجود در گیلاس، یا تریپتوفان در سبزیجات و حبوبات، نقش مهمی در افزایش کیفیت خواب ایفا کنند.
پژوهشهای آینده قرار است تأثیر این رژیمها را در گروههای سنی مختلف، از نوجوانان تا سالمندان، بررسی کنند و حتی از هوش مصنوعی برای تحلیل الگوهای تغذیه و خواب استفاده کنند.
خواب خوب یک اتفاق تصادفی نیست، بلکه بازتابی از سبک زندگی و عادات روزانهی ماست. پژوهشهای جدید نشان میدهد که با انتخابهای ساده در تغذیه، میتوان کیفیت خواب را به میزان چشمگیری افزایش داد. افزودن میوهها و سبزیجات تازه به وعدههای غذایی روزانه، نه تنها به بدن کمک میکند تا بهتر استراحت کند، بلکه ذهن را نیز آرامتر و تمرکز را در روز بعد بیشتر میسازد.
در دنیایی که بیخوابی به یک اپیدمی تبدیل شده، شاید وقت آن رسیده باشد که داروهای خواب را کنار بگذاریم و به جای آن، بشقابمان را با رنگهای زندهی طبیعت پر کنیم.
اولین دیدگاه را شما بنویسید