بیماری کاوازاکی چیست ؟ علل، علائم و درمان

بیماری کاوازاکی یک بیماری نادر و التهابی است که بیشتر کودکان زیر پنج سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری در اثر التهاب رگ‌های خونی (خصوصاً رگ‌های کوچک و متوسط) در سراسر بدن به وجود می‌آید. بیماری کاوازاکی می‌تواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد و در صورتی که به درستی درمان نشود، ممکن است به مشکلات قلبی منجر شود. این بیماری یکی از دلایل عمده ایجاد مشکلات قلبی در کودکان است، به خصوص در صورت عدم تشخیص و درمان سریع. در این مقاله، به بررسی علل، علائم و روش‌های درمانی این بیماری خواهیم پرداخت.

علل بیماری کاوازاکی

بیماری کاوازاکی یک بیماری التهابی است که علت دقیق آن هنوز مشخص نیست، اما محققان بر این باورند که این بیماری به دلیل واکنش غیرعادی سیستم ایمنی بدن به یک عفونت یا عامل محیطی رخ می‌دهد. عواملی که ممکن است در بروز بیماری کاوازاکی مؤثر باشند عبارتند از:

• عوامل ژنتیکی: تحقیقات نشان می‌دهند که استعداد ژنتیکی ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد. برخی از کودکان به دلیل خصوصیات ژنتیکی خود بیشتر در معرض خطر ابتلا به کاوازاکی قرار دارند.
• عوامل عفونی: برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی می‌توانند عامل آغازکننده بیماری کاوازاکی باشند. به ویژه برخی ویروس‌ها مانند ویروس آنفولانزا، ویروس‌های تب‌دار و ویروس‌های سرماخوردگی ممکن است به تحریک سیستم ایمنی بدن و آغاز التهاب در رگ‌های خونی منجر شوند.
• عوامل محیطی: بعضی از شرایط محیطی نیز ممکن است در بروز این بیماری مؤثر باشند. به عنوان مثال، در بعضی از مناطق جغرافیایی، مانند ژاپن و کشورهای آسیای شرقی، شیوع این بیماری بیشتر است.

علائم بیماری کاوازاکی

علائم بیماری کاوازاکی ممکن است به تدریج و در طی یک دوره زمانی چند روزه بروز پیدا کنند. برخی از علائم اولیه این بیماری مشابه علائم عفونت‌های ویروسی است، به همین دلیل تشخیص اولیه آن ممکن است مشکل باشد. علائم شایع بیماری کاوازاکی عبارتند از:

• تب بالا: یکی از اولین و اصلی‌ترین علائم بیماری کاوازاکی تب بالای 39 درجه سانتی‌گراد است که حداقل پنج روز ادامه می‌یابد.
• التهاب در چشم‌ها (کنژکتیویت): قرمزی و التهاب چشم‌ها از دیگر علائم رایج بیماری کاوازاکی است. این التهاب معمولاً بدون ترشح است و باعث ناراحتی و حساسیت به نور می‌شود.
• ورم و قرمزی در دست‌ها و پاها: دست‌ها و پاها ممکن است دچار ورم و قرمزی شوند. پوست کف دست‌ها و کف پاها ممکن است پوسته‌پوسته شود.
• خارش و زخم در اطراف دهان: ایجاد زخم‌ها و قرمزی در داخل دهان و روی زبان به نام “زبان توت‌فرنگی” یکی از علائم مشخص بیماری کاوازاکی است.
• ضایعات پوستی: در بعضی از کودکان، ضایعات قرمز رنگ و پوسته‌پوسته روی پوست ایجاد می‌شود که معمولاً در نواحی بدن مثل شکم، دست‌ها و پاها ظاهر می‌شوند.
• تورم غدد لنفاوی: در بسیاری از موارد، غدد لنفاوی در گردن بزرگ می‌شوند و حساس می‌شوند.
• بی‌حالی و خستگی: کودکان مبتلا به بیماری کاوازاکی معمولاً دچار بی‌حالی و خستگی شدید می‌شوند.

عوارض بیماری کاوازاکی

اگر بیماری کاوازاکی به درستی درمان نشود، ممکن است به مشکلات جدی‌تری تبدیل شود. یکی از خطرناک‌ترین عوارض بیماری کاوازاکی، آسیب به رگ‌های خونی قلب است که می‌تواند به بیماری‌های قلبی و عروقی منجر شود. در موارد شدیدتر، بیماری کاوازاکی می‌تواند باعث ایجاد آنوریسم (تجمع خون) در شریان کرونری شود، که این مسئله می‌تواند به سکته قلبی و آسیب دائمی به قلب منتهی گردد. از دیگر عوارض احتمالی بیماری کاوازاکی می‌توان به مشکلات شنیدن، اختلالات کبدی، اختلالات گوارشی و اختلالات ریه اشاره کرد.

تشخیص بیماری کاوازاکی

تشخیص بیماری کاوازاکی معمولاً بر اساس علائم بالینی بیمار و تاریخچه پزشکی کودک انجام می‌شود. پزشک متخصص باید به دقت به علائم مشاهده شده در کودک توجه کند و از طریق آزمایش‌های مختلف این بیماری را تایید کند. آزمایش‌های رایج شامل آزمایش خون برای شناسایی التهاب، آزمایش ادرار و در برخی موارد تصویربرداری برای ارزیابی آسیب‌های احتمالی به رگ‌های خونی هستند.

درمان بیماری کاوازاکی

درمان بیماری کاوازاکی باید به سرعت و در مراحل اولیه شروع شود تا از بروز عوارض جدی جلوگیری گردد. درمان این بیماری معمولاً به صورت بستری در بیمارستان انجام می‌شود و شامل موارد زیر است:

• ایمونوگلوبولین داخل وریدی (IVIG): درمان استاندارد برای بیماری کاوازاکی شامل تزریق ایمونوگلوبولین است. این دارو به کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند و معمولاً در اولین مرحله درمان تجویز می‌شود.
• آسپرین: آسپرین یکی از داروهایی است که برای کاهش التهاب و تب در درمان کاوازاکی استفاده می‌شود. این دارو همچنین به کاهش خطر تشکیل لخته خون در رگ‌های خونی کمک می‌کند.
• داروهای کاهنده التهاب: در موارد شدید، ممکن است پزشک داروهای دیگر برای کاهش التهاب تجویز کند.
• مراقبت‌های حمایتی: مراقبت‌های حمایتی مانند نظارت بر وضعیت قلبی کودک و ارزیابی منظم عملکرد رگ‌های خونی ضروری است. در مواردی که عوارض قلبی ایجاد شود، کودک ممکن است به داروهای بیشتری برای کنترل وضعیت قلبی نیاز داشته باشد.

پیشگیری از بیماری کاوازاکی

در حال حاضر، هیچ راهکار قطعی برای پیشگیری از بیماری کاوازاکی وجود ندارد. با این حال، تشخیص و درمان به موقع این بیماری می‌تواند از بروز عوارض شدید جلوگیری کند. همچنین، مراقبت‌های عمومی از سلامت کودک، از جمله تقویت سیستم ایمنی بدن و رعایت بهداشت، می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های التهابی کمک کند.

نتیجه‌ گیری

بیماری کاوازاکی یک بیماری التهابی نادر است که می‌تواند عواقب جدی برای کودکان به همراه داشته باشد. شناخت علائم و نشانه‌های این بیماری در مراحل اولیه و شروع سریع درمان می‌تواند به جلوگیری از بروز عوارض جدی کمک کند. اگرچه علت دقیق بیماری کاوازاکی هنوز به طور کامل مشخص نیست، ولی درمان‌های موجود می‌توانند به کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر کمک کنند. در صورت مشاهده علائم این بیماری، توصیه می‌شود که به سرعت به پزشک مراجعه کنید تا از بروز مشکلات بلندمدت جلوگیری شود.