در آستانه نوروز، با افزایش مصرف آجیل در میان خانوادهها، خطر آلودگی این محصولات به سم آفلاتوکسین بهویژه در آجیلهای نامرغوب و نگهداریشده در شرایط نامناسب، مورد توجه قرار گرفته است. آفلاتوکسین یک سم قارچی است که میتواند اثرات جدی بر سلامت انسان بگذارد. در این مقاله به بررسی علل آلودگی آجیلها به آفلاتوکسین، علائم آن، خطرات مصرف آجیل آلوده و نحوه پیشگیری از آن میپردازیم.
آفلاتوکسین نوعی سم قارچی است که از سوی قارچهای خاصی تولید میشود. این سم عمدتاً در شرایط نامناسب نگهداری مواد غذایی مانند آجیلها و دانههای روغنی ایجاد میشود. آفلاتوکسین قادر است در مغزها و خشکبارهایی که در محیطهای مرطوب و گرم نگهداری میشوند، رشد کند. این سم بهویژه در دماهای بالا و رطوبت زیاد شرایط ایدهآلی برای تولید دارد.
تشخیص آجیلهای آلوده به آفلاتوکسین نیاز به دقت و بررسی دقیق دارد. برخی از علائم ظاهری که میتواند نشاندهنده آلودگی به آفلاتوکسین باشد عبارتند از لکههای کپکزده، بوی نامطبوع، مزه تلخ و چروکیدگی سطح مغزها. این علائم بهطور معمول میتواند به مصرفکننده هشدار دهد، اما تشخیص قطعی آلودگی تنها از طریق آزمایشهای تخصصی در آزمایشگاههای کنترل کیفیت امکانپذیر است.
آفلاتوکسین بهعنوان یک سم مضر برای کبد شناخته میشود و میتواند موجب مسمومیت، مشکلات کبدی، و در موارد حاد، افزایش خطر ابتلا به سرطان کبد شود. در افرادی که بهطور مداوم در معرض این سم قرار دارند، اثرات منفی آن در طولانیمدت میتواند بسیار جدی باشد. همچنین، مصرف این سم برای گروههای حساس مانند کودکان، سالمندان و افراد مبتلا به بیماریهای کبدی میتواند خطرات بیشتری به همراه داشته باشد.
برای جلوگیری از آلودگی به آفلاتوکسین، نگهداری مناسب آجیلها و خشکبارها ضروری است. آجیلها باید در مکانهای خشک، خنک و تاریک نگهداری شوند تا از رشد قارچها و تولید آفلاتوکسین جلوگیری شود. همچنین، آجیلهای بستهبندیشده و استاندارد که تحت نظارتهای بهداشتی قرار دارند، انتخاب بهتری برای مصرف هستند.
سازمان غذا و دارو در سالهای اخیر با انجام پایشهای مستمر از کیفیت محصولات بازار، اقدام به بررسی آجیلها و دانههای روغنی کرده است. بررسیهای انجامشده نشان داده است که در برخی نمونههای آجیلهای فلهای و نگهداریشده در شرایط نامناسب، میزان آفلاتوکسین بالاتر از حد مجاز بوده است. در سال گذشته، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از نمونههای بررسیشده دارای آلودگی به آفلاتوکسین بودند که در برخی موارد منجر به معدومسازی یا بازگرداندن محصولات شد.
گروههای حساس بهویژه کسانی که دچار بیماریهای کبدی، نقص ایمنی، کودکان و سالمندان هستند، باید بهطور ویژه از مصرف آجیلهای نامرغوب و مشکوک پرهیز کنند. آفلاتوکسین میتواند اثرات تجمعی خطرناکی بر سلامت کبد داشته باشد و بهویژه این گروهها در معرض خطر بیشتری قرار دارند. بنابراین توصیه میشود که این افراد حتماً از آجیلهای بستهبندیشده استاندارد استفاده کنند و از مصرف مغزهای مانده یا مشکوک خودداری کنند.
آزمایشگاههای معتبر و تأسیسشده تحت نظارت سازمان غذا و دارو، قادر به انجام آزمایشهای تخصصی برای اندازهگیری میزان آفلاتوکسین در مواد غذایی هستند. این آزمایشها عمدتاً برای تولیدکنندگان و واردکنندگان انجام میشود، اما مصرفکنندگان نیز باید با رعایت نکات ایمنی و خرید آجیلهای استاندارد، از خرید محصولات آلوده جلوگیری کنند.
اگر مصرفکنندگان آجیلهایی را مشاهده کنند که دارای علائم آلودگی به آفلاتوکسین هستند، باید فوراً این موارد را گزارش دهند. مردم میتوانند از طریق سامانه ۱۹۰ وزارت بهداشت یا مراجعه به معاونتهای غذا و دارو در دانشگاههای علوم پزشکی موارد را گزارش کنند. بازرسان سازمان غذا و دارو نیز با دریافت گزارشهای مردمی، بهطور سریعتر میتوانند اقدامات بازرسی را انجام داده و در صورت تأیید آلودگی، با متخلفان برخورد کنند.
آلودگی آجیلها به آفلاتوکسین میتواند تهدیدی جدی برای سلامت عمومی باشد. مصرفکنندگان باید مراقب باشند تا آجیلهایی که مصرف میکنند از کیفیت مناسبی برخوردار باشند و از خرید محصولات فلهای و نگهداریشده در شرایط غیر بهداشتی پرهیز کنند. با رعایت نکات ایمنی و خرید آجیلهای بستهبندیشده استاندارد، میتوان از خطرات این سم جلوگیری کرد. سازمان غذا و دارو با انجام پایشهای مستمر در بازار، از سلامت محصولات غذایی مراقبت کرده و مردم را به گزارشدهی موارد مشکوک ترغیب میکند تا از بروز مشکلات بهداشتی جلوگیری شود.
اولین دیدگاه را شما بنویسید