بواسیر چیست و چگونه درمان می‌ شود؟ تشخیص زود هنگام و روش‌ های خانگی درمان

بواسیر چیست و چگونه درمان می‌ شود؟ تشخیص زود هنگام و روش‌ های خانگی درمان

بواسیر یکی از بیماری های شایع و در عین حال نادیده گرفته شده دستگاه گوارش است. بسیاری از افراد تا زمانی که درد یا خون در مدفوع را تجربه نکنند، از وجود این بیماری آگاه نمی شوند. با این حال، تشخیص زودهنگام و رعایت اصول ساده بهداشتی می تواند از پیشرفت آن جلوگیری کند. شناخت علائم اولیه بواسیر و آگاهی از روش های درمان خانگی، به کاهش عوارض و نیاز به جراحی کمک قابل توجهی می کند.

بواسیر چیست؟

بواسیر یا هموروئید (Hemorrhoids) به بزرگ شدن و التهاب رگ های خونی در ناحیه مقعد یا پایین راست روده گفته می شود. این بیماری ممکن است در هر سنی بروز کند، اما در میان افراد بالای ۴۰ سال و زنان باردار شایع تر است. طبق گفته متخصصان گوارش، وجود بواسیر در حالت طبیعی مشکلی ایجاد نمی کند، اما زمانی که این رگ ها ملتهب شوند، درد، خارش یا خون ریزی ظاهر می شود.

به گفته دکتر جفری نلسون، جراح کولورکتال در ایالات متحده، “بواسیر ساختاری طبیعی از بدن است، اما التهاب آن باعث بروز نشانه های آزاردهنده می شود.”

دو نوع اصلی بواسیر وجود دارد:

  • بواسیر داخلی: در داخل راست روده و معمولاً بدون درد است، اما ممکن است باعث خون ریزی شود.
  • بواسیر خارجی: زیر پوست اطراف مقعد شکل می گیرد و معمولاً با درد و تورم همراه است.

چرا بواسیر ایجاد می شود؟

علت دقیق بروز بواسیر همیشه مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی، رفتاری و فیزیولوژیک در آن نقش دارند. بر اساس گزارش مؤسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی آمریکا (NIDDK)، افزایش فشار در ناحیه لگن و مقعد مهم ترین عامل شناخته شده است. عواملی که این فشار را بالا می برند عبارت اند از:

  • زور زدن هنگام اجابت مزاج
  • نشستن طولانی روی توالت
  • یبوست یا اسهال مزمن
  • رژیم غذایی کم فیبر
  • افزایش سن و ضعیف شدن بافت های عضلانی اطراف مقعد
  • بارداری و زایمان
  • بلند کردن اجسام سنگین به طور مکرر
بیشتر بخوانید:  دستورالعمل جدید انجمن قلب آمریکا برای فشار خون بالا

پزشکان همچنین اشاره می کنند که کم تحرکی، چاقی و کمبود مصرف مایعات، احتمال ابتلا به بواسیر را افزایش می دهد. سبک زندگی مدرن، به ویژه کارهای پشت میز نشینی، از مهم ترین دلایل رشد آمار این بیماری در سال های اخیر است.

علائم اولیه بواسیر

شناخت علائم اولیه بواسیر نقش کلیدی در درمان مؤثر و پیشگیری از تشدید بیماری دارد. این نشانه ها بسته به نوع بواسیر داخلی یا خارجی متفاوت هستند، اما اغلب شامل موارد زیر می شوند:

بواسیر خارجی:

  • خارش یا سوزش اطراف مقعد
  • وجود توده های سفت و دردناک در ناحیه مقعد
  • احساس ناراحتی هنگام نشستن یا دفع مدفوع

بواسیر داخلی:

  • خون ریزی از مقعد (به صورت خون روشن روی دستمال یا مدفوع)
  • احساس پر بودن یا فشار در ناحیه مقعد
  • بیرون زدگی بافت بواسیر در هنگام اجابت مزاج (پرولاپس)

دکتر رودلف بدفورد، متخصص گوارش در مرکز سلامت سنت جان، می گوید: “بواسیر معمولاً در هنگام دفع دردناک نیست، مگر زمانی که التهاب یا پرولاپس اتفاق بیفتد.” در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک گوارش ضروری است.

درمان های خانگی بواسیر

در مراحل اولیه، بواسیر معمولاً با روش های خانگی و تغییر سبک زندگی قابل درمان است. رعایت رژیم غذایی مناسب و عادات سالم روده، از مؤثرترین راهکارهای طبیعی برای کنترل علائم هستند.

راهکارهای مؤثر شامل:

  • مصرف غذاهای غنی از فیبر مانند سبزیجات، میوه ها و غلات کامل
  • نوشیدن آب فراوان در طول روز
  • انجام فعالیت بدنی منظم برای بهبود گردش خون
  • اجتناب از نشستن طولانی مدت
  • استفاده از حمام نشسته (Sitz Bath) روزی دوبار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه برای کاهش التهاب و خارش
  • استفاده از کرم ها و پمادهای بدون نسخه برای کاهش درد و تورم

بر اساس پژوهش های جدید در نشریه Journal of Colorectal Disease، استفاده از کمپرس سرد و افزایش مصرف فیبر می تواند تا ۶۰ درصد از موارد خفیف بواسیر را بدون نیاز به دارو برطرف کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر پس از یک هفته درمان خانگی، علائم بهبود نیافت یا شدت خون ریزی افزایش یافت، لازم است فرد به پزشک متخصص مراجعه کند. در برخی موارد، علائم بواسیر ممکن است با بیماری های خطرناک تر مانند سرطان روده اشتباه گرفته شود. پزشک می تواند با معاینه و در صورت نیاز کولونوسکوپی، علت دقیق را مشخص کند.

بیشتر بخوانید:  نخستین رابط مغزی مداخله‌ ای در جهان، توان حرکت را به یک بیمار فلج چینی بازگرداند

درمان های تخصصی شامل موارد زیر است:

  • بستن بواسیر با کش پلاستیکی: روشی غیرجراحی برای قطع خون رسانی به بواسیر داخلی.
  • اسکلروتراپی: تزریق محلول خاص برای کوچک کردن بواسیر.
  • انعقاد با نور مادون قرمز یا الکتروکوآگولاسیون: برای از بین بردن بافت ملتهب با حداقل درد.
  • جراحی: در موارد شدید یا پرولاپس دائمی انجام می شود.

روش های پیشگیری از بواسیر

پیشگیری از بواسیر بسیار ساده تر و کم هزینه تر از درمان آن است. تغییر عادات غذایی و رفتاری نقش مهمی در سلامت روده دارد. متخصصان گوارش توصیه می کنند:

  • رژیم غذایی پرفیبر داشته باشید.
  • از زور زدن هنگام دفع پرهیز کنید.
  • فعالیت بدنی روزانه را در برنامه خود بگنجانید.
  • از نشستن طولانی در توالت یا پشت میز خودداری کنید.
  • در زمان احساس نیاز به اجابت مزاج، تأخیر نکنید.

مطالعات منتشر شده در مجله Gastroenterology Review نشان می دهد که تنها با افزایش ۱۰ گرم فیبر روزانه، خطر بروز بواسیر تا ۴۰ درصد کاهش می یابد.

نتیجه گیری

بواسیر بیماری خطرناک نیست، اما اگر درمان نشود می تواند به ناراحتی مزمن و حتی خون ریزی های شدید منجر شود. آگاهی از علائم اولیه، پرهیز از یبوست و حفظ سبک زندگی سالم، مؤثرترین راهکار برای پیشگیری از این بیماری است. درمان به موقع نه تنها از جراحی جلوگیری می کند، بلکه کیفیت زندگی فرد را نیز به طور چشمگیری بهبود می بخشد.

چه امتیازی به این خبر پزشکی میدهید ؟

میانگین امتیاز 0 / 5. میانگین امتیازات: 0

اولین نفری باشید که به این پست پزشکی امتیاز میدهید

    اولین دیدگاه را شما بنویسید

ارسال دیدگاه