تپش قلب، که به معنای احساس ضربان شدید و سریع قلب است، ممکن است در طول شب به طور ناگهانی رخ دهد و باعث نگرانی افراد شود. این وضعیت میتواند از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و معمولاً با احساس ناخوشایندی در قفسه سینه یا گردن همراه است. تپش قلب شبانه ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله مصرف برخی مواد، کمآبی بدن، استرس یا اختلالات قلبی. در این مقاله به بررسی علل، علائم، داروهای مؤثر، و راهکارهای درمانی برای کاهش تپش قلب شبانه خواهیم پرداخت.
علل شایع تپش قلب شبانه
تپش قلب میتواند به دلایل مختلفی در شب رخ دهد. برخی از این علل میتوانند جدی و نیاز به درمان فوری داشته باشند، در حالی که دیگران ممکن است مربوط به عوامل موقت و قابل کنترل باشند. در این بخش، به بررسی رایجترین عواملی که میتوانند باعث تپش قلب شوند، خواهیم پرداخت.
- مصرف مواد محرک مانند کافئین و الکل
کافئین و نیکوتین از جمله محرکهایی هستند که میتوانند ضربان قلب را افزایش دهند. بهویژه در ساعات شب، مصرف این مواد ممکن است باعث افزایش ضربان قلب و احساس تپش قلب شود. همچنین مصرف الکل و مواد مخدر مانند کوکائین نیز میتواند تأثیرات مشابهی بر سیستم قلبی-عروقی بگذارد.
- کمآبی بدن
کمبود آب در بدن یکی از عواملی است که میتواند باعث عدم تعادل الکترولیتها (موادی که برای عملکرد صحیح قلب ضروری هستند) شود. این اختلالات میتوانند باعث تپش قلب و ضربانهای نامنظم شوند.
- شرایط روانی و استرس
اضطراب، استرس و ترس از جمله عواملی هستند که میتوانند سیستم عصبی را تحریک کرده و باعث فعال شدن واکنش جنگ یا گریز بدن شوند. این واکنشها میتوانند موجب تپش قلب شوند.
- اختلالات خواب و آپنه انسدادی خواب (OSA)
آپنه انسدادی خواب اختلالی است که موجب توقفهای کوتاه در تنفس در طول خواب میشود و این وضعیت میتواند تپش قلب را به همراه داشته باشد. این مشکل بهویژه در افرادی که دچار خروپف هستند، شایعتر است.
تپش قلب در روز؛ علل و عوامل
در بسیاری از موارد، تپش قلب هم در روز و هم در شب رخ میدهد، اما افراد اغلب متوجه آن میشوند زمانی که در حالت استراحت یا در شب قرار میگیرند. در این بخش به بررسی علل اضافی تپش قلب در طول روز میپردازیم.
- تغییرات سطح پتاسیم خون
کاهش یا افزایش سطح پتاسیم خون میتواند باعث ایجاد ضربانهای غیرطبیعی در قلب شود و گاهی این تغییرات به تپش قلب منجر میشود.
- ورزشهای شدید و تب
ورزشهای سنگین یا تب بالا میتوانند باعث افزایش ضربان قلب و تپش آن شوند.
- آریتمیها و بیماریهای قلبی
آریتمیها یا اختلالات ریتم قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی، بلوک دهلیزی-بطنی و برادیکاردی میتوانند موجب تپش قلب شوند. همچنین، بیماریهای قلبی و مشکلات دریچهای مانند افتادگی دریچه میترال نیز از عوامل مؤثر در بروز تپش قلب هستند.
- پرکاری تیروئید و مشکلات غدد
پرکاری تیروئید، که در آن غده تیروئید هورمونهای زیادی تولید میکند، میتواند باعث تسریع ضربان قلب و احساس تپش آن شود.
داروهای مؤثر بر تپش قلب شبانه
برخی داروها میتوانند تأثیر مستقیمی بر ریتم قلب بگذارند و باعث تپش قلب شوند. در این بخش، به بررسی داروهایی میپردازیم که ممکن است با این مشکل مرتبط باشند.
- داروهای ضد افسردگی و ضد روانپریشی
برخی از داروهای ضد افسردگی و ضد روانپریشی مانند پروزاک و کلوزاپین میتوانند باعث تغییر در ریتم قلب و تپش آن شوند.
- داروهای آریتمی و نارسایی قلبی
داروهایی مانند آدنوزین و دروندارون که برای درمان آریتمیهای قلبی تجویز میشوند، میتوانند تأثیرات مشابهی بر قلب بگذارند.
- مسدودکنندههای کانال کلسیم و بتابلوکرها
این دسته از داروها مانند وراپامیل و پروپرانولول ممکن است به طور مستقیم بر ضربان قلب تأثیر گذاشته و موجب تپش قلب شوند.
علائم تپش قلب شبانه
تپش قلب شبانه بهویژه زمانی که دراز میکشید یا قبل از خوابیدن رخ میدهد، میتواند احساس ناخوشایندی ایجاد کند. این وضعیت ممکن است از چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه یابد و ممکن است با علائمی همراه باشد.
- احساس تکان خوردن قلب یا ضربان شدید
احساس ضربان سریع و پمپاژ شدید قلب که گاهی اوقات مانند سخت کار کردن قلب به نظر میرسد.
- ضربان قلب نامنظم یا توقفهای کوتاه
گاهی ضربان قلب بهصورت نامنظم و با فاصلههای کوتاه میآید که میتواند باعث اضطراب و نگرانی شود.
راهکارهای کاهش تپش قلب شبانه
اگر تپش قلب شبانه شما را آزار میدهد، چند راهکار ساده و مؤثر برای کاهش آن وجود دارد:
- تنفس عمیق و آرامش
تمرینات تنفسی و روشهای آرامشبخش مانند مدیتیشن یا یوگا میتوانند به شما کمک کنند تا ضربان قلب خود را کنترل کنید.
- تغییر وضعیت خوابیدن
گاهی تغییر وضعیت بدن هنگام خواب میتواند کمککننده باشد. خوابیدن به پهلوی راست یا روی شکم میتواند از شدت تپش قلب بکاهد.
- هیدراته ماندن
نوشیدن آب کافی و اجتناب از کمآبی بدن میتواند به کاهش تپش قلب شبانه کمک کند.
تشخیص و درمان پزشکی تپش قلب
در صورت تجربه مکرر تپش قلب، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک میتواند با ارزیابی علائم، آزمایشهای مختلف و بررسی وضعیت پزشکی شما علت دقیق این مشکل را تشخیص دهد. این آزمایشها میتوانند شامل آزمایش خون، الکتروکاردیوگرام (EKG) و مانیتور هولتر باشند.
پیشگیری از تپش قلب شبانه
برای پیشگیری از بروز تپش قلب شبانه، تغییرات سبک زندگی نقش بسیار مهمی دارند. این تغییرات عبارتند از:
- اجتناب از مصرف غذاهای سنگین قبل از خواب
- محدود کردن مصرف کافئین، الکل و نیکوتین
- ایجاد محیطی آرام و تاریک برای خواب
- ورزش منظم و خواب کافی
- مدیتیشن و تمرینات تنفسی
- هیدراته ماندن با نوشیدن آب کافی
نتیجه گیری
تپش قلب شبانه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد و در اکثر موارد، مشکلی جدی نیست. با این حال، در صورت تکرار مداوم یا شدت گرفتن علائم، ضروری است که به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق آن شناسایی شود. تغییرات در سبک زندگی و برخی تکنیکهای آرامشبخش میتوانند به کاهش شدت تپش قلب کمک کنند و کیفیت خواب شما را بهبود بخشند.
اولین دیدگاه را شما بنویسید