تیر 12, 1404
0
0
اندازه‌گیری دور کمر تنها یک عدد ساده روی متر نیست؛ این عدد می‌تواند نشان‌دهنده‌ی وضعیت سلامت متابولیک و میزان خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن باشد. طبق آخرین پژوهش‌های پزشکی، چربی تجمع یافته در ناحیه شکم به‌ویژه در اطراف اندام‌های داخلی، نقش بسیار مهمی در بروز بیماری‌هایی مانند دیابت نوع دو، بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و حتی سکته دارد. به همین دلیل، کارشناسان حوزه سلامت بر اهمیت بررسی نسبت دور کمر به قد تاکید ویژه‌ای دارند.
بر اساس توصیه‌های جدید موسسه ملی تعالی بهداشت و مراقبت در کشور بریتانیا، نسبت دور کمر به قد یک شاخص ساده و کاربردی برای ارزیابی خطرات سلامتی به‌شمار می‌رود.
مطالعات این موسسه نشان داده‌اند که اگر اندازه‌ی دور کمر فردی بیشتر از نصف قد او باشد، احتمال مواجهه با بیماری‌های مزمن و محدود کننده‌ی زندگی به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. این دستورالعمل به پزشکان و مردم کمک می‌کند تا علاوه بر بررسی وزن کلی بدن، چربی‌های خطرناک شکمی را نیز مد نظر قرار دهند.
اگرچه شاخص توده بدنی (BMI) یکی از ابزارهای مرسوم در ارزیابی وزن بدن نسبت به قد است، اما این شاخص نمی‌تواند محل دقیق تجمع چربی را مشخص کند.
تجمع چربی در ناحیه شکم، که به آن “چاقی شکمی” یا “چاقی مرکزی” گفته می‌شود، با افزایش خطر دیابت نوع دو، بیماری‌های قلبی عروقی و سندرم متابولیک همراه است. به همین دلیل، متخصصان تاکید می‌کنند که صرف داشتن شاخص توده بدنی طبیعی به معنای سلامت کامل نیست و اندازه‌گیری دور کمر باید به‌عنوان شاخص مکمل مورد استفاده قرار گیرد.
تفاوت‌های نژادی و ژنتیکی نقش مهمی در الگوی تجمع چربی بدن دارند. افراد آسیایی، سیاه‌پوست و برخی از اقوام خاورمیانه‌ای بیشتر مستعد ذخیره چربی در ناحیه شکم هستند.
موسسه ملی تعالی بهداشت در پیش‌نویس دستورالعمل خود اعلام کرده است که این گروه‌های نژادی باید با استفاده از آستانه‌های پایین‌تر شاخص توده بدنی و نسبت دور کمر به قد، خطرات سلامتی خود را ارزیابی کنند. به‌ویژه افرادی که ظاهر لاغر دارند اما دور کمر بالایی دارند، ممکن است به اشتباه تصور کنند در وضعیت سلامتی مناسبی هستند.
استفاده از نسبت دور کمر به قد یک معیار جهانی و قابل استفاده برای تمامی بزرگسالان، صرف‌نظر از جنسیت و نژاد، به‌شمار می‌رود. این معیار حتی برای افراد بسیار عضلانی که شاخص توده بدنی بالایی دارند اما چربی شکمی کمی دارند، نیز مفید است.
با این حال، این روش برای برخی از گروه‌ها قابل اعتماد نیست، از جمله:
در این موارد باید از روش‌های دقیق‌تری مانند آنالیز ترکیب بدن یا تصویربرداری پزشکی استفاده شود.
طبق آخرین آمارهای منتشرشده در بریتانیا، بیش از ۲۸ درصد از بزرگسالان در این کشور دچار چاقی هستند و ۳۶ درصد دیگر نیز اضافه‌وزن دارند. این آمار به‌روشنی بیانگر شیوع گسترده چاقی و مشکلات مرتبط با آن است و نیاز به آگاهی‌بخشی درباره معیارهایی مانند اندازه دور کمر را بیش از پیش ضروری می‌سازد.
دکتر پل کریسپ، مدیر مرکز راهنمایی‌های بالینی در موسسه ملی تعالی بهداشت بریتانیا، معتقد است این دستورالعمل‌های جدید به افراد کمک می‌کند درک بهتری از عوامل خطرزا برای سلامت خود داشته باشند.
پروفسور راشل باترهام، متخصص دیابت و چاقی، تاکید کرده است که چربی تجمع یافته در ناحیه شکم ارتباط مستقیم با بیماری‌های کشنده‌ای مانند دیابت نوع دو، بیماری قلبی و سکته دارد و کنترل آن باید در اولویت قرار گیرد.
دکتر نیودیتا اسوانی، متخصص اطفال در حوزه دیابت، نیز هشدار داده است که حتی کودکان نیز از خطرات ناشی از چاقی شکمی در امان نیستند و باید نسبت دور کمر به قد برای کودکان بالای پنج سال نیز ارزیابی شود.
همه‌گیری ویروس کووید ۱۹ نه‌تنها بر سلامت عمومی بزرگسالان تأثیر گذاشت، بلکه تغییرات سبک زندگی، کاهش تحرک و افزایش مصرف خوراکی‌های ناسالم، موجب افزایش نرخ چاقی در کودکان نیز شد.
داده‌های به‌دست آمده از سرویس سلامت بریتانیا نشان می‌دهد که چاقی شکمی در میان کودکان در حال افزایش است و این موضوع آن‌ها را از سنین پایین در معرض بیماری‌های مزمن قرار می‌دهد. به همین دلیل اندازه‌گیری دور کمر در کودکان نیز به یکی از ابزارهای مهم ارزیابی سلامت تبدیل شده است.
سلامتی تنها در عددی که ترازو نشان می‌دهد خلاصه نمی‌شود. اندازه‌گیری دور کمر به‌ویژه در نسبت با قد، روشی ساده اما بسیار دقیق برای شناسایی افراد در معرض خطر بیماری‌های متابولیک است. این شاخص می‌تواند مکملی کارآمد در کنار شاخص توده بدنی باشد و به افراد کمک کند تصمیمات بهتری در زمینه‌ی رژیم غذایی، ورزش و مراقبت‌های پیشگیرانه بگیرند. چه بزرگسال باشید و چه کودک، اگر به سلامت بلندمدت خود اهمیت میدهید، بهتر است همین امروز متر را بردارید و دور کمر خود را اندازه بگیرید.
اولین دیدگاه را شما بنویسید