پژوهشگران اخیراً به یک پیشرفت علمی شگفتانگیز دست یافتهاند که میتواند تحولی بزرگ در مبارزه با بیماری مالاریا ایجاد کند. آنها کشف کردهاند که داروی نیتیزینون (Nitisinone)، که بهطور معمول برای درمان برخی بیماریهای نادر تجویز میشود، میتواند خون انسان را به سمی کشنده برای پشههای مالاریا تبدیل کند.
این کشف بهویژه از این جهت اهمیت دارد که روشهای موجود برای کنترل مالاریا بهطور معمول بهطور مستقیم بر روی پشهها یا محیطزیست تأثیر میگذارند، اما این دارو میتواند بدون نیاز به تغییرات محیطی یا افزایش مصرف سموم در طبیعت، بهطور مؤثری پشهها را از بین ببرد.
در حال حاضر، روشهای مختلفی برای کاهش جمعیت پشهها و خطر ابتلا به مالاریا وجود دارد. یکی از این روشها استفاده از داروی ضدانگلی ایورمکتین (Ivermectin) است که در صورت مصرف توسط انسانها یا حیوانات، پشهها را از طریق خون آلوده میکشد. این دارو باعث کاهش طول عمر پشهها میشود، اما استفاده زیاد از آن ممکن است تأثیرات منفی بر محیطزیست داشته باشد و در درازمدت باعث کاهش اثرگذاری آن گردد.
محققان در تلاشاند تا روشی مؤثرتر و پایدارتر برای مقابله با پشههای مالاریا پیدا کنند و داروی نیتیزینون بهعنوان یک گزینه امیدوارکننده در این زمینه معرفی شده است.
محققان دانشگاه لیورپول در یک مطالعه جدید نشان دادهاند که داروی نیتیزینون میتواند بهطور قابلتوجهی پشههای مالاریا را از بین ببرد. این دارو که بهطور معمول برای درمان بیماریهای نادر ارثی مانند آلکاپتونوری (ادرار سیاه) و تیروزینمی نوع یک استفاده میشود، باعث مسدود شدن آنزیمی به نام HPPD در بدن میشود. این آنزیم نقش کلیدی در تجزیه اسید آمینه تیروزین ایفا میکند.
جالبتوجه است که وقتی پشهها از خون انسانهایی که این دارو را مصرف کردهاند، تغذیه میکنند، آنزیم HPPD در بدن پشهها نیز مسدود میشود. این موضوع باعث میشود پشهها نتوانند خون را هضم کنند و پس از چند ساعت از بین بروند. این روش بهویژه برای کنترل پشههای آنوفل گامبیا، گونهای که مسئول انتقال مالاریا در بسیاری از کشورهای آفریقایی است، بسیار مؤثر است.
در این تحقیق، چهار نفر مبتلا به آلکاپتونوری خون خود را اهدا کردند و محققان از این خون برای بررسی اثر داروی نیتیزینون بر پشهها استفاده کردند. خون انسانهای مبتلا به آلکاپتونوری به پشههای ماده آنوفل گامبیا منتقل شد و سپس تأثیر این خون بر پشهها بررسی شد.
نتایج نشان داد که نیتیزینون قادر است پشهها را در تمام مراحل سنی، از جمله پشههای مسنتر که احتمال بیشتری برای انتقال مالاریا دارند، از بین ببرد. همچنین این دارو قادر است پشههای مقاوم به حشرهکشهای معمولی را نیز کشته و در نتیجه بهطور مؤثرتر مالاریا را کنترل کند.
یکی از مهمترین ویژگیهای داروی نیتیزینون این است که مدت زمان تأثیر آن در خون انسان بیشتر از ایورمکتین است. به این معنا که این دارو میتواند اثر طولانیتری بر پشهها داشته باشد و از این طریق احتمال انتقال مالاریا را بهشکل مؤثرتری کاهش دهد. بهعلاوه، پشههایی که از خون آلوده به نیتیزینون تغذیه میکنند، ابتدا قدرت پرواز خود را از دست میدهند و سپس بهطور کامل فلج شده و میمیرند.
این کشف میتواند بهعنوان یک ابزار مکمل در مبارزه با مالاریا و سایر بیماریهای منتقلشده توسط حشرات خونخوار مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از نیتیزینون بهعنوان یک روش درمانی جدید، نهتنها باعث کاهش جمعیت پشهها میشود، بلکه بهدلیل اثر طولانیتر آن، میتواند در جلوگیری از شیوع بیماریهایی مانند مالاریا مؤثرتر از سایر داروها باشد.
با توجه به این نتایج، محققان امیدوارند که این روش در آینده نزدیک بهعنوان یک گزینه جایگزین یا مکمل برای کنترل بیماریهای حشراتی در سطح جهانی مورد استفاده قرار گیرد.
اولین دیدگاه را شما بنویسید