عرضه داروی جدید Lenacapavir برای پیشگیری از HIV در کشور های کم درآمد

ویروس HIV و بیماری ایدز همچنان یکی از بزرگ ترین چالش های سلامت عمومی در جهان است. با وجود پیشرفت های چشمگیر در درمان و پیشگیری، هنوز میلیون ها نفر در کشورهای کم درآمد و متوسط به داروهای مؤثر دسترسی ندارند. توافقی تازه میان چند نهاد بزرگ جهانی امیدهای تازه ای برای مقابله با این بحران ایجاد کرده است. بر اساس این توافق، داروی نوین Lenacapavir که هزینه آن پیش تر صدها هزار دلار بود، از سال 2027 تنها با قیمت 40 دلار در دسترس کشورهای کم درآمد قرار خواهد گرفت. این تصمیم می تواند نقطه عطفی در مسیر پایان دادن به اپیدمی ایدز باشد.

جزئیات توافق جهانی برای عرضه Lenacapavir

این توافق میان گروه ابتکار دسترسی به سلامت کلینتون (CHAI)، بنیاد بیل و ملیندا گیتس و چندین مرکز تحقیقاتی معتبر از جمله Wits RHI آفریقای جنوبی به امضا رسیده است. هدف اصلی آن کاهش چشمگیر هزینه داروی پیشگیری HIV و ایجاد امکان دسترسی برای میلیون ها فرد آسیب پذیر در بیش از 120 کشور است.

پیش تر هزینه درمانی این دارو در حدود 288 هزار دلار برآورد می شد، که طبیعتا برای اکثریت بیماران غیرقابل پرداخت بود. حالا نسخه ارزان قیمت آن با 40 دلار عرضه خواهد شد. پروفسور «سایقا مولیک» از Wits RHI می گوید: «این تحول به ویژه برای جوانان و جوامعی که امکان مراجعه مکرر به کلینیک ها را ندارند، حیاتی است.»

پیشگیری از HIV با داروی Lenacapavir

Lenacapavir یکی از پیشرفته ترین داروهای پیشگیری از HIV است که تنها هر شش ماه یک بار تزریق می شود. این ویژگی باعث می شود بیماران و افراد در معرض خطر، دیگر نیاز به مصرف روزانه قرص نداشته باشند.

این دارو در کارآزمایی های بالینی خود نتایج بسیار مثبتی نشان داده و در ژوئیه سال گذشته نیز توسط سازمان جهانی بهداشت برای استفاده در پیشگیری از HIV تأیید شد. بسیاری از کارشناسان آن را جایگزینی مناسب برای داروی خوراکی PrEP می دانند که مصرف روزانه دارد و درصد کمی از افراد واجد شرایط (تنها حدود 18 درصد) به آن دسترسی پیدا کرده اند.

نقش Lenacapavir در درمان مبتلایان

نکته مهم درباره Lenacapavir این است که این دارو تنها به عنوان یک روش پیشگیری عمل نمی کند، بلکه در درمان مبتلایان نیز کاربرد دارد. مطالعات نشان داده اند اگر تنها 4 درصد جمعیت به این دارو دسترسی پیدا کنند، می توان تا 20 درصد از ابتلاهای جدید به HIV را پیشگیری کرد.

این آمار نشان می دهد که گسترش دسترسی به این دارو می تواند تأثیر قابل توجهی بر کاهش نرخ جهانی ابتلا داشته باشد. برای کشورهایی با نرخ بالای شیوع، مانند آفریقای جنوبی، چنین دستاوردی به معنای نجات میلیون ها زندگی خواهد بود.

وضعیت جهانی HIV و نیاز به داروهای ارزان قیمت

با وجود همه پیشرفت ها، آمار جهانی نشان می دهد که هنوز خطر HIV بسیار جدی است. تنها در سال گذشته بیش از 1.3 میلیون نفر در جهان به ویروس HIV مبتلا شدند و بیش از 600 هزار نفر جان خود را به دلیل بیماری ایدز از دست دادند.

آفریقای جنوبی با نزدیک به 8 میلیون مبتلا، یکی از کشورهایی است که بیشترین آسیب را دیده است. به همین دلیل، این کشور نخستین کشوری خواهد بود که به نسخه ارزان Lenacapavir دسترسی پیدا می کند. وزارت بهداشت آفریقای جنوبی نیز تأکید کرده است که از هر اقدام برای دسترس پذیر شدن داروهای نجات بخش با قیمت مناسب حمایت خواهد کرد.

نتیجه گیری

عرضه داروی Lenacapavir با قیمت 40 دلار در کشورهای کم درآمد، تحولی تاریخی در مبارزه با HIV و ایدز محسوب می شود. این توافق نشان می دهد که همکاری جهانی میان نهادهای تحقیقاتی، خیریه ها و سازمان های بهداشتی می تواند موانع اقتصادی را از سر راه درمان بردارد.

اگرچه هنوز چالش های بزرگی در زمینه توزیع عادلانه دارو، آموزش عمومی و مقابله با انگ اجتماعی مرتبط با HIV وجود دارد، اما این دستاورد می تواند آغازگر دوره ای تازه در مسیر ریشه کنی ایدز باشد. آینده بدون ایدز تنها با دسترسی همگانی به درمان های نوین و ارزان قیمت امکان پذیر خواهد بود.