این هورمون سلامت کلیه ها را به شدت تهدید می کند

این هورمون سلامت کلیه ها را به شدت تهدید می کند

سلامت کلیه ها نقش حیاتی در حفظ تعادل بدن دارد. این دو عضو حیاتی، مسئول پاکسازی خون از مواد زائد، تنظیم مایعات و الکترولیت ها و کنترل فشار خون هستند. اما برخی عوامل پنهان می توانند عملکرد طبیعی کلیه ها را مختل کنند و باعث بروز بیماری های مزمن شوند. یکی از این عوامل هورمونی به نام آلدوسترون است؛ هورمونی که در صورت ترشح بیش از حد، می تواند سلامت قلب و کلیه را به خطر بیندازد. پژوهش های جدید نشان می دهند که افزایش سطح این هورمون، احتمال پیشرفت نارسایی کلیوی و حتی بروز بیماری های قلبی عروقی را به طور جدی افزایش می دهد.

آلدوسترون چیست و چه نقشی در بدن دارد؟

آلدوسترون یک هورمون استروئیدی است که توسط غدد فوق کلیوی، یعنی همان غدد کوچکی که در بالای کلیه ها قرار دارند، ترشح می شود. وظیفه اصلی آن تنظیم سطح نمک و آب در بدن است. این فرآیند به طور مستقیم بر فشار خون و تعادل الکترولیت ها تأثیر می گذارد. در شرایط طبیعی، آلدوسترون به بدن کمک می کند فشار خون پایدار بماند.

با این حال، زمانی که مقدار این هورمون بیش از حد ترشح شود، تعادل بدن بر هم می ریزد. افزایش سطح آلدوسترون می تواند باعث احتباس آب و سدیم، افزایش فشار خون، فشار مضاعف بر قلب و در نهایت آسیب به بافت های کلیوی شود. به همین دلیل است که محققان، ترشح بیش از حد آلدوسترون را یکی از عوامل خطرناک در ابتلا به بیماری های قلبی و نارسایی کلیوی می دانند.

یافته های جدید پژوهشی درباره آلدوسترون

در یک مطالعه بین المللی که به تازگی منتشر شده، پژوهشگران نقش مستقیم آلدوسترون در تشدید نارسایی کلیوی و بیماری های قلبی عروقی را بررسی کرده اند. این مطالعه نشان داد:

  • افرادی که سطح آلدوسترون خونشان بالاتر است، بیش از دیگران در معرض کاهش عملکرد کلیه قرار دارند.
  • افزایش سطح آلدوسترون ارتباط مستقیمی با کاهش شاخص eGFR (نرخ تصفیه گلومرولی) دارد؛ معیاری که نشان می دهد کلیه ها تا چه حد توانایی تصفیه خون را دارند.
  • غلظت بالای آلدوسترون باعث دفع پروتئین بیشتر در ادرار (پروتئینوری) و کاهش سطح پتاسیم خون می شود که هر دو از نشانه های آسیب کلیوی محسوب می شوند.
  • دو برابر شدن غلظت آلدوسترون در خون، با افزایش ۱۱ درصدی خطر پیشرفت بیماری مزمن کلیوی مرتبط است. افرادی که در گروه بالاترین سطح آلدوسترون قرار داشتند، ۴۵ درصد بیشتر از دیگران در معرض این خطر بودند.
بیشتر بخوانید:  آلودگی هوا و تأثیر آن بر سلامت: مرگ سالانه 30 هزار نفر در ایران

این داده ها نشان می دهند که آلدوسترون می تواند به عنوان یک عامل پیش بینی کننده در روند پیشرفت بیماری کلیوی در نظر گرفته شود.

ارتباط آلدوسترون با بیماری های قلبی و عروقی

آلدوسترون تنها به کلیه ها آسیب نمی رساند. این هورمون نقش مستقیمی در افزایش فشار خون دارد و فشار خون بالا خود یکی از عوامل اصلی سکته قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلبی است. محققان تأکید می کنند که بالا بودن مزمن سطح آلدوسترون می تواند فشار دائمی بر قلب وارد کند و به تدریج عملکرد قلب را مختل نماید.

در واقع، تجمع اثرات آلدوسترون شامل احتباس مایعات، فشار خون بالا و آسیب به عروق، چرخه ای معیوب ایجاد می کند که هم قلب و هم کلیه ها را همزمان تحت فشار قرار می دهد. به همین دلیل است که متخصصان قلب و کلیه هشدار می دهند توجه به سطح این هورمون باید بخشی جدایی ناپذیر از مراقبت های پزشکی باشد.

نقش داروها در کنترل اثرات آلدوسترون

یکی از مهم ترین یافته های اخیر مربوط به دارویی به نام فینرنون است. این دارو یک گیرنده غیر استروئیدی به نام MR (مینرالوکورتیکوئید ریسپتور) را هدف قرار می دهد. در حالت عادی، زمانی که این گیرنده توسط آلدوسترون فعال می شود، مجموعه ای از پیامدهای منفی شامل افزایش فشار خون و آسیب قلبی و کلیوی رخ می دهد.

مطالعات بالینی نشان داده اند که فینرنون می تواند روند پیشرفت بیماری مزمن کلیوی را به تأخیر بیندازد و خطر بروز عوارض قلبی عروقی را کاهش دهد. این یافته ها امید تازه ای برای بیماران مبتلا به CKD (بیماری مزمن کلیوی) به ویژه آن هایی که دیابت نیز دارند، ایجاد کرده است.

جزئیات پژوهش گسترده روی بیماران مبتلا به CKD

محققان برای بررسی دقیق تر این موضوع، داده های ۳۶۸۰ بیمار ۲۱ تا ۷۴ ساله مبتلا به بیماری مزمن کلیوی را از هفت کلینیک در ایالات متحده جمع آوری کردند. وضعیت این بیماران به طور میانگین نزدیک به ده سال پیگیری شد.

نتایج نشان داد که:

  • بیماران با سطح بالاتر آلدوسترون سریع تر دچار کاهش عملکرد کلیه شدند.
  • ارتباط مستقیمی بین غلظت این هورمون و سطح پروتئین ادرار مشاهده شد.
  • حتی بیمارانی که دیابت نداشتند نیز با افزایش آلدوسترون در معرض خطر بالاتر نارسایی کلیوی قرار گرفتند.
بیشتر بخوانید:  بی خوابی و ارتباط آن با بیماری‌ های مختلف: نشانه‌ ها، علل و راهکارهای درمانی

این یافته ها به وضوح نشان می دهند که آلدوسترون عاملی مستقل و قدرتمند در تخریب کلیه ها است.

چگونه می توان خطرات آلدوسترون بالا را کاهش داد؟

شناخت نقش آلدوسترون تنها بخشی از راه است. افراد می توانند با اقداماتی ساده اما مؤثر، خطرات ناشی از ترشح بیش از حد آن را کاهش دهند:

  • کنترل فشار خون: پایش منظم فشار خون و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک.
  • رژیم غذایی کم نمک: کاهش مصرف نمک می تواند از تحریک بیش از حد آلدوسترون جلوگیری کند.
  • سبک زندگی سالم: ورزش منظم، مدیریت استرس و پرهیز از مصرف دخانیات نقش مهمی در حفظ سلامت کلیه ها و قلب دارند.
  • پیگیری پزشکی منظم: انجام آزمایش های دوره ای خون و ادرار برای بررسی عملکرد کلیه ها و سطح هورمون ها.
  • استفاده از داروهای هدفمند: در صورت نیاز، داروهایی مانند فینرنون می توانند با مهار اثرات آلدوسترون، روند بیماری را کنترل کنند.

نتیجه گیری

هورمون آلدوسترون یکی از عوامل پنهانی است که می تواند هم قلب و هم کلیه ها را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. افزایش سطح این هورمون با بالا رفتن فشار خون، کاهش عملکرد کلیه ها و افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی ارتباط مستقیم دارد. خوشبختانه، شناخت به موقع این مسئله و استفاده از داروهای نوین مانند فینرنون می تواند روند بیماری را کندتر کند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.

مراقبت از کلیه ها تنها با پرهیز از دیابت یا فشار خون بالا خلاصه نمی شود. توجه به هورمون هایی مانند آلدوسترون و کنترل اثرات آن ها، گامی اساسی برای پیشگیری از نارسایی کلیوی و حفظ سلامت قلبی عروقی است. به همین دلیل، آگاهی و اقدام به موقع می تواند تفاوت بزرگی در سلامت آینده افراد ایجاد کند.

چه امتیازی به این خبر پزشکی میدهید ؟

میانگین امتیاز 0 / 5. میانگین امتیازات: 0

اولین نفری باشید که به این پست پزشکی امتیاز میدهید

    اولین دیدگاه را شما بنویسید

ارسال دیدگاه