شهریور 18, 1404
0
0
زندگی مدرن با شلوغی شهرها، فشارهای شغلی و استرس‌های روزمره، سلامت روان انسان را به چالش کشیده است. پژوهش‌های متعدد نشان داده‌اند که صرف وقت در محیط‌های طبیعی، مانند پارک‌ها، جنگل‌ها، ساحل‌ها و باغ‌ها، نه تنها آرامش ذهنی فراهم می‌کند، بلکه تأثیرات فیزیولوژیکی مثبتی نیز دارد. این تجربه‌های طبیعی می‌توانند سطح هورمون‌های استرس را کاهش داده و فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک را افزایش دهند، که نتیجه آن بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب است. ارتباط با طبیعت همچنین فرصتی برای بازسازی روانی و بازیابی انرژی ذهنی فراهم می‌کند و حس تعلق به محیط را تقویت می‌نماید.
مطالعات منتشرشده در منابع علمی مانند میگنا نشان داده‌اند که حضور در محیط‌های طبیعی باعث کاهش سطح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول می‌شود. وقتی انسان در طبیعت قرار می‌گیرد، ضربان قلب کاهش می‌یابد و فشار خون به حالت متعادل درمی‌آید. این اثرات فیزیولوژیکی، به همراه تجربه بصری، شنیداری و بویایی محیط‌های سبز، منجر به ایجاد حس آرامش و کاهش اضطراب می‌شود. حضور در طبیعت باعث می‌شود افراد به جای تمرکز بر فشارهای روزمره، به محیط پیرامون خود توجه کنند و از منظر مثبت به مسائل نگاه کنند.
عفت حیدری، روانشناس اجتماعی و فرهنگ یار تاب آوری ایران، معتقد است که ارتباط با طبیعت می‌تواند مهارت‌های تاب آوری روانی افراد را تقویت کند. تاب آوری به معنای توانایی فرد یا گروه برای مقابله با فشارهای روانی، مدیریت بحران‌ها و بازگشت به وضعیت تعادل پس از مواجهه با شرایط دشوار است. محیط‌های طبیعی، از طریق ایجاد حس امنیت، آرامش و کنترل محیطی، افراد را در تقویت این مهارت یاری می‌کنند. پژوهش‌های دانشگاه حکیم سبزواری نیز نشان داده‌اند که تاب آوری روانی انسان با محیط طبیعی و اقلیم زندگی او ارتباط مستقیم دارد؛ بنابراین حفاظت از طبیعت و تعامل مداوم با آن می‌تواند اثرات قابل توجهی بر سلامت روان داشته باشد.
فعالیت‌های ورزشی در محیط‌های طبیعی مانند دویدن، پیاده‌روی، شنا و یوگا نه تنها سلامت جسمانی را تقویت می‌کنند، بلکه باعث ترشح هورمون‌های شادی‌آور مانند اندورفین می‌شوند. این هورمون‌ها علاوه بر بهبود خلق و خو، انرژی ذهنی و توانایی مقابله با استرس را افزایش می‌دهند. انجام فعالیت‌های گروهی در طبیعت نیز حس تعلق اجتماعی و شبکه حمایتی افراد را تقویت می‌کند، که به نوبه خود در شرایط بحرانی، تاب آوری و سلامت روان را افزایش می‌دهد.
تعامل با طبیعت به افراد کمک می‌کند تا مشکلات و استرس‌های زندگی را با نگرشی مثبت و خلاقانه مدیریت کنند. افراد تاب آور، مهارت‌های حل مسئله، کنترل هیجانات و خودکنترلی بالاتری دارند و از تغییرات زندگی با انعطاف و پذیرش برخورد می‌کنند. این مهارت‌ها موجب کاهش اضطراب و نگرانی‌های ناشی از ناپایداری‌های زندگی می‌شوند. ارتباط با طبیعت همچنین فرصتی برای بازسازی روانی فراهم می‌کند، زیرا افراد می‌توانند ذهن خود را از افکار منفی رها کرده و در فضای باز، تجربه‌های آرامش‌بخش داشته باشند.
کتاب «روش‌های نوین تاب آوری و بهزیستی جوانان» به قلم نیکول نیکوترا، جولی آن لیزر و ماریا است، با ترجمه دکتر محمدرضا مقدسی و عفت حیدری، تأکید می‌کند که استفاده از طبیعت، هنر، بازی و تعامل با حیوانات می‌تواند تاب آوری و بهزیستی جوانان را افزایش دهد. این فعالیت‌ها مهارت‌های زندگی، اعتماد به نفس و توانایی مقابله با چالش‌ها را تقویت می‌کنند. مداخلات درمانی سنتی به دلیل عدم انطباق با نیازهای جوانان ممکن است نتایج مطلوب ندهند، اما استراتژی‌های نوین مبتنی بر توانمندسازی و فعالیت‌های طبیعی، مسیر رشد و بهبود روانی را تسهیل می‌کنند.
مداخلات مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و ذهن آگاهی از روش‌های نوین و مؤثر برای افزایش تاب آوری محسوب می‌شوند. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد افراد را تشویق می‌کند تا افکار و احساسات منفی را بپذیرند و رفتارهای متعهدانه اتخاذ کنند، در حالی که درمان مبتنی بر ذهن آگاهی به افراد می‌آموزد چگونه بدون قضاوت، افکار و احساسات خود را مشاهده و مدیریت کنند. این روش‌ها در ترکیب با حضور در طبیعت و فعالیت‌های خلاقانه، اثربخشی بالایی در کاهش اضطراب و ارتقاء تاب آوری دارند.
ارتباط مستمر با طبیعت اثرات مثبت گسترده‌ای بر سلامت روان دارد؛ از کاهش استرس و اضطراب گرفته تا تقویت تاب آوری و مهارت‌های زندگی. فعالیت‌های جسمانی، تعاملات اجتماعی و بهره‌گیری از روش‌های نوین درمانی در محیط طبیعی، به افراد کمک می‌کنند تا با چالش‌های زندگی به شیوه‌ای مثبت، سازگار و خلاقانه مواجه شوند. منابع معتبر و پژوهش‌های علمی نشان می‌دهند که استفاده از طبیعت به عنوان بخشی از برنامه‌های روانشناسی و بهزیستی، نه تنها سلامت روان را تقویت می‌کند، بلکه توانایی جوانان و بزرگسالان را برای مقابله با فشارهای روانی افزایش می‌دهد و مسیر رشد سالم را تسهیل می‌نماید.
اولین دیدگاه را شما بنویسید