ریشه‌ های ژنتیکی اسکیزوفرنی؛ آیا این بیماری از دوران جنینی آغاز میشود؟

ریشه‌ های ژنتیکی اسکیزوفرنی؛ آیا این بیماری از دوران جنینی آغاز میشود؟

اسکیزوفرنی یکی از پیچیده‌ترین و چالش‌برانگیزترین اختلالات روانی است که همواره مورد توجه محققان قرار گرفته است. این بیماری معمولاً در اوایل بزرگسالی ظاهر می‌شود، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که ریشه‌های آن ممکن است بسیار زودتر و در دوران جنینی شکل بگیرد. مطالعات ژنتیکی اخیر به شواهدی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد برخی تغییرات ژنتیکی در مراحل ابتدایی رشد مغز می‌توانند زمینه‌ساز این بیماری باشند. در این مقاله، به بررسی یافته‌های جدید درباره منشأ ژنتیکی اسکیزوفرنی و تأثیرات آن بر مغز افراد خواهیم پرداخت.

نقش ژنتیک در ابتلا به اسکیزوفرنی

پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد که تغییرات ژنتیکی خاصی می‌توانند در دوران جنینی ایجاد شده و بر بروز اسکیزوفرنی در سال‌های بعدی زندگی تأثیر بگذارند. این یافته‌ها می‌توانند تحولی بزرگ در درک این بیماری و توسعه روش‌های پیشگیری و درمان آن ایجاد کنند.

  • بر اساس مطالعه‌ای که توسط محققان دانشکده پزشکی هاروارد انجام شده است، بررسی داده‌های ژنتیکی حدود ۲۵ هزار فرد، از جمله
  • بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی و افراد سالم، نشان داد که دو ژن خاص به نام‌های NRXN1 و ABCB۱۱ در این بیماری نقش دارند.
  • جهش‌های ژنتیکی این دو ژن ممکن است به‌صورت ارثی منتقل شوند یا در دوران جنینی به دلیل تغییرات خودبه‌خودی ایجاد شوند.
  • این یافته‌ها نشان می‌دهد که اسکیزوفرنی می‌تواند ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باشد و همیشه به ارث برده نمی‌شود.

اسکیزوفرنی چیست و چه علائمی دارد؟

اسکیزوفرنی یک اختلال روانی پیچیده است که می‌تواند بر تفکر، احساسات و رفتار فرد تأثیر بگذارد. این بیماری معمولاً در سنین نوجوانی یا اوایل بزرگسالی بروز می‌کند و علائم آن در افراد مختلف متفاوت است.

بیشتر بخوانید:  افسردگی و تأثیر آن بر ولع غذایی

برخی از مهم‌ترین علائم اسکیزوفرنی عبارتند از:

  • توهمات: افراد ممکن است صداهایی بشنوند یا چیزهایی ببینند که وجود ندارند.
  • هذیان‌ها: باورهای نادرستی که بیمار به‌شدت به آن‌ها اعتقاد دارد، حتی اگر خلاف واقع باشند.
  • اختلال در تفکر: مشکلاتی در تمرکز، استدلال و پردازش اطلاعات.
  • کاهش تعاملات اجتماعی: کناره‌گیری از جمع، بی‌تفاوتی و کاهش ابراز احساسات.

تشخیص این بیماری بر اساس ارزیابی روان‌پزشکی و بررسی سوابق بیمار انجام می‌شود و معمولاً نیاز به مشاهده علائم برای حداقل ۶ ماه دارد.

عوامل مؤثر در بروز اسکیزوفرنی

در حالی که ژنتیک نقش مهمی در بروز اسکیزوفرنی ایفا می‌کند، عوامل محیطی نیز می‌توانند در شکل‌گیری این بیماری نقش داشته باشند. این عوامل ممکن است شامل موارد زیر باشند:

  • عوامل دوران بارداری: عفونت‌های ویروسی، سوءتغذیه مادر، استرس شدید در دوران بارداری و مصرف مواد مخدر.
  • عوامل محیطی بعد از تولد: رشد در محیط‌های پر استرس، سوءمصرف مواد مخدر مانند ماری‌جوانا و قرار گرفتن در معرض حوادث آسیب‌زا.
  • نقش ژن‌های خاص: برخی جهش‌های ژنتیکی مانند تغییرات در ژن NRXN1 می‌توانند بر نحوه شکل‌گیری سیناپس‌های مغزی تأثیر بگذارند و احتمال ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش دهند.

یافته‌ های جدید درباره نقش ژن NRXN1 و ABCB۱۱ در اسکیزوفرنی

مطالعات اخیر نشان داده‌اند که حذف یا تغییر در ژن NRXN1 می‌تواند بر نحوه عملکرد سیناپس‌های مغزی تأثیر بگذارد و باعث بروز علائم اسکیزوفرنی شود.

  • این ژن وظیفه کمک به انتقال پیام‌های عصبی بین سلول‌های مغز را بر عهده دارد.
  • تغییرات در این ژن معمولاً به صورت جهش‌های غیر ارثی (سوماتیک) رخ می‌دهند که در دوران جنینی ایجاد می‌شوند.
  • جهش‌های ژنی می‌توانند در برخی بیماران باعث عدم پاسخ به داروهای ضد روان‌پریشی شوند.
بیشتر بخوانید:  ترفندی ساده برای تغییر حال و هوای ذهنی: چگونه می‌توانیم مثبت‌اندیش‌تر شویم؟

ژن دوم یعنی ABCB۱۱ بیشتر در کبد فعال است و ارتباط آن با اسکیزوفرنی هنوز کاملاً مشخص نشده است، اما برخی مطالعات نشان داده‌اند که تغییرات در این ژن ممکن است در موارد مقاوم به درمان نقش داشته باشد.

پیشرفت‌ های علمی در زمینه درمان و پیشگیری از اسکیزوفرنی

با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از موارد اسکیزوفرنی به دلیل تغییرات ژنتیکی رخ می‌دهد، دانشمندان در تلاش هستند تا راه‌هایی برای پیشگیری از این بیماری در مراحل اولیه زندگی بیابند.

برخی از روش‌های مورد بررسی شامل موارد زیر است:

  • بررسی‌های ژنتیکی در دوران بارداری: شناسایی تغییرات ژنتیکی مرتبط با اسکیزوفرنی ممکن است در آینده به عنوان یک روش پیشگیرانه مورد استفاده قرار گیرد.
  • درمان‌های هدفمند ژنتیکی: اصلاح ژن‌های معیوب یا تقویت عملکرد ژن‌های محافظتی می‌تواند راهی برای کاهش احتمال بروز بیماری باشد.
  • مدیریت عوامل محیطی: کاهش استرس در دوران بارداری، تغذیه سالم و اجتناب از مصرف مواد مخدر می‌تواند خطر بروز این بیماری را کاهش دهد.

نتیجه‌ گیری

اسکیزوفرنی یک بیماری پیچیده با عوامل ژنتیکی و محیطی متعددی است که می‌تواند بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد. تحقیقات اخیر نشان داده است که تغییرات ژنتیکی خاصی ممکن است در دوران جنینی ایجاد شوند و در آینده باعث بروز این بیماری شوند. با پیشرفت علم ژنتیک و تحقیقات بیشتر، امید می‌رود که روش‌های بهتری برای پیشگیری و درمان این بیماری شناسایی شود. در حال حاضر، تشخیص زودهنگام، درمان دارویی مناسب و حمایت‌های اجتماعی می‌توانند نقش مهمی در مدیریت این اختلال ایفا کنند.

    اولین دیدگاه را شما بنویسید

ارسال دیدگاه