مهر 2, 1404
0
0
اختلالات روانی یکی از مهم ترین چالش های سلامت در دنیای امروز محسوب می شوند. این اختلالات می توانند بر افکار، احساسات، رفتار و حتی روابط اجتماعی فرد تأثیر مستقیم بگذارند. بر اساس گزارش های سازمان بهداشت جهانی (WHO)، از هر ۸ نفر در جهان، یک نفر در طول زندگی خود با نوعی از اختلال روانی مواجه می شود. این شرایط اگرچه قابل درمان و مدیریت هستند، اما در صورت بی توجهی می توانند عملکرد روزانه، شغل، تحصیل و حتی کیفیت کلی زندگی فرد را به شدت مختل کنند. شناخت درست این اختلالات و علائم آن ها، نخستین گام در پیشگیری و درمان به موقع است.
اختلال روانی یا بیماری روانی، به الگوهای رفتاری و روان شناختی گفته می شود که با هنجارهای معمولی جامعه تفاوت داشته و باعث ایجاد ناراحتی یا اختلال در عملکرد فرد می شوند. این مشکلات می توانند شامل اختلال در شناخت (تفکر و حافظه)، تنظیم هیجانات (مانند افسردگی یا اضطراب شدید) یا رفتار (مانند پرخاشگری یا گوشه گیری) باشند. برخی اختلالات به صورت کوتاه مدت و موقتی بروز می کنند، در حالی که برخی دیگر مزمن و دوره ای هستند و نیازمند مراقبت های درمانی مداوم می باشند.
علائم اختلالات روانی بسته به نوع بیماری متفاوت است، اما برخی نشانه های عمومی وجود دارد که در بیشتر اختلالات دیده می شود. شناخت این علائم کمک می کند تا فرد یا اطرافیان او زودتر برای دریافت کمک تخصصی اقدام کنند.
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) معتبرترین مرجع دسته بندی اختلالات روانی است که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا تدوین شده است. این راهنما انواع اختلالات روانی را در دسته های زیر طبقه بندی می کند:
این دسته بندی نشان می دهد که اختلالات روانی تنها محدود به افسردگی یا اضطراب نیستند، بلکه طیف وسیعی از مشکلات شناختی، رفتاری و هیجانی را شامل می شوند.
هر دسته خود شامل زیرمجموعه هایی است. برای مثال، اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی نوع اول و دوم، افسردگی اساسی، اختلال هراس، وسواس فکری – عملی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، اختلال هویت تجزیه ای، بی اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی، بی خوابی، و اختلالات شخصیت مرزی یا ضد اجتماعی، از شناخته شده ترین انواع هستند.
تشخیص این اختلالات به سادگی ممکن نیست و نیازمند بررسی های تخصصی است. متخصصان سلامت روان از ترکیبی از روش ها برای تشخیص دقیق استفاده می کنند.
مراجعه زودهنگام به روانشناس یا روانپزشک اهمیت زیادی دارد، زیرا بسیاری از علائم در صورت درمان سریع، قابل کنترل یا حتی برگشت پذیر هستند.
اختلالات روانی اگرچه جدی و پیچیده اند، اما در بیشتر موارد قابل درمان و مدیریت هستند. روش های درمانی با توجه به نوع و شدت بیماری انتخاب می شوند و معمولاً شامل موارد زیر هستند:
عدم درمان اختلالات روانی می تواند به بروز مشکلات شدیدتری از جمله خودکشی، خشونت یا ابتلا به بیماری های جسمانی مانند بیماری های قلبی و دیابت منجر شود.
اختلالات روانی بخشی مهم از سلامت عمومی انسان هستند و باید همانند بیماری های جسمی جدی گرفته شوند. آگاهی از نشانه های هشدار دهنده، مراجعه به موقع به متخصص و بهره گیری از درمان های علمی می تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا را به شکل چشمگیری بهبود بخشد. بهداشت روان تنها به معنای نبود بیماری نیست، بلکه به معنای توانایی فرد در مدیریت هیجانات، داشتن روابط سالم و دستیابی به رضایت از زندگی است.
امروزه با پیشرفت دانش روانپزشکی و روانشناسی، امکان مدیریت بسیاری از اختلالات روانی فراهم شده است. بنابراین، مراجعه به متخصص و پذیرش درمان، نه تنها نشانه ضعف نیست، بلکه قدمی مهم برای بهبود کیفیت زندگی و ارتقای سلامت روانی و جسمی فرد به شمار می آید.
اولین دیدگاه را شما بنویسید