اثرات شگفت انگیز نگهداری از گربه بر مغز و سلامت انسان

گربه‌ها به دلیل رفتار مستقل و گاه رازآلود خود شناخته می‌شوند، اما تحقیقات علمی جدید نشان داده است که ارتباطی عمیق‌تر و فراتر از تصور میان انسان و گربه وجود دارد. این پیوند به واسطه هورمونی به نام اکسی توسین یا همان «هورمون عشق» شکل می‌گیرد؛ هورمونی که نقشی اساسی در ایجاد اعتماد، محبت و کاهش استرس دارد. در این مقاله به بررسی نقش گربه‌ها در سلامت روان و جسم انسان می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که چرا نوازش یک گربه می‌تواند تأثیری مشابه با آغوش گرفتن عزیزان داشته باشد.

اکسی توسین؛ کلید پیوند انسان و گربه

اکسی توسین یکی از مهم‌ترین هورمون‌ها در بدن انسان است که هنگام تجربه لحظات محبت‌آمیز، تماس فیزیکی و تعاملات اجتماعی مثبت ترشح می‌شود. این هورمون نه تنها در روابط انسانی بلکه در ارتباط با حیوانات خانگی نیز نقش کلیدی دارد.

مطالعات نشان داده‌اند که هنگام نوازش گربه یا شنیدن صدای خرخر آرامش‌بخش آن، سطح اکسی توسین در بدن انسان افزایش می‌یابد. این تغییرات باعث می‌شود اعتماد و آرامش بیشتری احساس کنیم و استرس روزمره کاهش یابد. حتی آزمایش‌های علمی در ژاپن و اروپا نشان داده‌اند که تنها چند دقیقه تعامل با گربه می‌تواند میزان اکسی توسین بزاق انسان را به شکل محسوسی بالا ببرد.

اثرات آرام بخش و درمانی گربه بر مغز انسان

نوازش گربه یا حتی حضور آرام آن در کنار ما، تأثیرات مثبت گسترده‌ای بر سیستم عصبی دارد. این تأثیرات تا حدی ناشی از کاهش سطح کورتیزول (هورمون استرس) و فعال شدن سیستم عصبی پاراسمپاتیک است که مسئول آرامش بدن است.

• نوازش گربه می‌تواند فشار خون و ضربان قلب را کاهش دهد.
• صدای خرخر گربه مانند یک موسیقی طبیعی عمل می‌کند و اثرات ضد درد دارد.
• ارتباط مداوم با گربه به بهبود خلق‌وخو و کاهش اضطراب کمک می‌کند.

این فواید باعث شده است برخی کلینیک‌ها و مراکز درمانی از حیوان درمانی با گربه برای بیماران مبتلا به افسردگی و اضطراب استفاده کنند.

چه زمانی اکسی توسین بین انسان و گربه ترشح می‌ شود؟

رابطه میان انسان و گربه ظریف‌تر و پیچیده‌تر از رابطه با سگ‌هاست. گربه‌ها موجوداتی مستقل هستند و اعتماد آن‌ها به‌راحتی به دست نمی‌آید. اما زمانی که گربه به‌طور طبیعی به صاحب خود نزدیک می‌شود، روی پا می‌نشیند یا با چشمک آرام اعتمادش را نشان می‌دهد، سطح اکسی توسین در هر دو موجود بالا می‌رود.

مطالعات نشان داده‌اند:

• گربه‌هایی که به اجبار نوازش می‌شوند، افزایش اکسی توسین ندارند و حتی ممکن است استرس بیشتری تجربه کنند.
• در مقابل، گربه‌هایی که با میل خود به صاحبشان نزدیک می‌شوند، پیوندی قوی‌تر و واقعی‌تر ایجاد می‌کنند.
• این پیوند از همان هورمونی قدرت می‌گیرد که روابط عاطفی میان والدین و فرزندان یا زوج‌ها را تقویت می‌کند.

نقش صدای خرخر گربه در سلامت روان و جسم

صدای خرخر گربه یکی از شگفت انگیزترین ویژگی‌های این حیوان است که علاوه بر آرامش روانی، اثرات فیزیولوژیک نیز دارد. این صدا در محدوده فرکانسی خاصی قرار دارد که برای بدن انسان اثر درمانی دارد.

• کاهش فشار خون و ضربان قلب در صاحبان گربه.
• ایجاد حس آرامش و افزایش سطح اکسی توسین.
• تسریع روند بهبود زخم‌ها و کاهش دردهای مزمن.

به همین دلیل، بسیاری از صاحبان گربه گزارش می‌دهند که تنها با شنیدن صدای خرخر حیوان خود، احساس آرامش و سبکی پیدا می‌کنند.

آیا گربه‌ ها کمتر از سگ‌ ها محبت می‌ کنند؟

یکی از سوالات رایج این است که آیا گربه‌ها در مقایسه با سگ‌ها محبت کمتری دارند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که سطح اکسی توسین در تعامل انسان و سگ به طور متوسط بالاتر از تعامل با گربه است. برای مثال، در یک آزمایش در سال ۲۰۱۶ سطح اکسی توسین در سگ‌ها پس از ده دقیقه بازی ۵۷ درصد افزایش یافت، در حالی که در گربه‌ها تنها حدود ۱۲ درصد رشد داشت.

این تفاوت به تاریخچه تکاملی آن‌ها بازمی‌گردد:

• سگ‌ها به صورت گروهی زندگی می‌کردند و در طول تاریخ به‌طور مستقیم برای تعامل با انسان‌ها اهلی شدند.
• گربه‌ها شکارچیان انفرادی بودند و برای بقا نیازی به ابراز محبت آشکار نداشتند.

با این حال، محبت گربه‌ها زمانی بروز می‌کند که احساس امنیت و اعتماد داشته باشند. بنابراین، رابطه عاطفی با گربه‌ها کمتر ولی عمیق‌تر است و صاحبان آن‌ها این حس ویژه را به خوبی درک می‌کنند.

جمع بندی

نگهداری از گربه فراتر از یک رابطه ساده میان انسان و حیوان است. این پیوند به واسطه هورمون اکسی توسین شکل می‌گیرد و می‌تواند اثرات مثبت قابل توجهی بر سلامت روان و جسم انسان داشته باشد. نوازش گربه، شنیدن صدای خرخر آن و حتی ارتباط چشمی کوتاه می‌تواند به کاهش استرس، افزایش اعتماد به نفس و ایجاد آرامش منجر شود.

پس دفعه بعد که گربه‌تان روی پاهای شما می‌نشیند یا با یک چشمک آرام شما را خطاب قرار می‌دهد، بدانید اتفاقی شگفت انگیز در بدن هر دوی شما رخ می‌دهد: ترشح هورمون عشق. این همان رازی است که گربه‌ها قرن‌هاست در سکوت با انسان‌ها تقسیم می‌کنند.